Elektrisch rijden is een wereld op zich. Met een eigen taal en talloze afkortingen. Voor insiders zijn al die termen en begrippen een abc’tje, maar buitenstaanders snappen vaak geen snars van ons jargon. Om je wegwijs te maken in de wereld van elektrisch rijden en laden hebben we een groot aantal woorden en hun betekenis op een rij gezet. Zo weet jij over een paar minuten precies het verschil tussen EV, BEV, PHEV en EREV en zie je hoe de toekomst van mobiliteit vorm krijgt.
Check, here we go.
Algemene termen
EV – De letters staan voor Electric Vehicle of wel een Elektrisch Voertuig met een stekker. Een EV kan ook een bestelbus of vrachtwagen zijn, maar geen benzine-, diesel-, volledige hybride of waterstof-auto! Bij een EV worden de wielen (meestal) aangedreven door een of meerdere elektromotoren, die hun energie uit een accupakket halen.
BEV – Battery Electric Vehicle. Deze term wordt vooral in Engelstalige landen gebruikt om aan te geven dat de auto volledig elektrisch is. In Nederland kom je de term nog wel eens tegen in high tech omgevingen.
PiV / Plug-in voertuig – Elk voertuig met een stekker. Alle batterij-elektrische voertuigen (BEV) en hybriden vallen onder dit begrip.
PHEV – Plug-in hybride elektrisch voertuig. Zoals de omschrijving doet vermoeden, beschikken deze auto’s over twee motoren: een verbrandingsmotor (benzine) en een elektromotor met stekker. Door de plug-in is het mogelijk om volledig elektrisch te rijden, mits je niet al te lange afstanden aflegt.
Hybride – De ‘gewone’ of ‘milde’ hybride auto heeft een brandstofmotor en een elektromotortje, maar geen stekker. De batterij laadt op tijdens het rijden en afremmen. De kinetische energie die dan vrijkomt, wordt gebruikt om de elektromotor te voeden.
EREV – Een Extended Range Electric Vehicle is een elektrische auto met een kleine brandstofmotor aan boord. Is de batterij bijna leeg, dan schakelt de auto over op benzine.
kW – Kilowatt. Dit is de eenheid waarmee elektrisch vermogen wordt geduid. In ons jargon bedoelen we vaak: hoe snel laadt een auto op?
kWh – Kilowattuur. De benaming van de eenheid ‘energie’: één kilowatt stroom geleverd in één uur. Met behulp van de term kWh geef je aan hoe vol de batterij van je auto is.
SOC – State of Charge. Hoe vol zit de batterij van je EV? Is het minder dan 30% dan wordt het tijd om een laadstation op te zoeken.
EVSE – Electric Vehicle Supply Equipment. Je ziet de letters regelmatig in advertenties opduiken. EVSE is een verzamelterm voor oplaadapparatuur, zoals stations, kabels, leidingen, adapters en stekkers. Al die noodzakelijke dingen worden ook wel EV-kit genoemd.
Manieren van opladen en typen laadstations
Mobile Charging – Dit is een verzamelterm voor alle oplaadactiviteiten met een draagbare oplaadkabel en een normaal stopcontact.
EV-charging – Het opladen van een elektrische auto.
- Niveau 1 – Ongecontroleerd opladen. Dit is laden zonder gebruik te maken van slimme laadtechnieken of -systemen die het proces reguleren. De auto laadt direct en continu op zodra deze op het elektriciteitsnet is aangesloten, zonder rekening te houden met factoren zoals de staat van het elektriciteitsnet, de energieprijzen op verschillende tijdstippen, of de energiebehoefte van de autovanuit een huis-tuin-en-keuken-stopcontact
- Niveau 2 – Gecontroleerd laden met behulp van een Shuko-stekker.
- Niveau 3 – Gecontroleerd laden bij een AC-oplaadstation thuis, langs de weg of op een parkeerterrein van een bedrijf of organisatie.
- Niveau 4 – Opladen bij een DC-oplaadstation
Druppelen – Een langzame manier van laden. Als een accu bijna vol is, gaat het opladen erg traag. Een oplader die slechts een kleine hoeveelheid vermogen levert, wordt ook wel een druppelaar genoemd.
Gewoon laden – Tsja, wat is gewoon? Met gewoon laden wordt vaak het laden op de oprit van je huis, of aan de openbare weg bedoeld. Laadpalen op parkeerterreinen van bedrijven, scholen, sportclubs, ziekenhuizen, maneges, wellnesscentra, hotels en restaurants vallen ook onder het begrip ‘gewone laders’.
Snelladen / Fastcharging – Snel laden is de vergrotende trap van gewoon laden. Alle laders op DC-stroom zijn snelladers. Ze hebben 44 kW of meer vermogen.
UFC / Ultrafast Charging – Als het sneller dan snel gaat, heb je het over UFC. Denk aan laadvermogens van 150kW en meer. Deze laadvermogens zijn vooral bedoeld voor zwaardere voertuigen.
AC Oplader – Een AC (Alternating Current) laadpaal stuurt de elektriciteit van het net via de laadkabel naar de EV. De ingebouwde omvormer in de auto zet de wisselstroom om naar gelijkstroom en leidt die naar de batterij.
DC Oplader – De letters DC staat voor Direct Current. Deze oplader levert ‘gelijkstroom’ die direct de batterij instroomt. DC-opladers zijn synoniem aan snelladers.
Destination Charging – Wanneer je een EV / PHEV laadt op plekken waar je langere tijd moet (werk, ziekenhuis, zorginstelling) of graag wilt zijn (pretpark, sportclub, hotel, restaurant, wellness-spa), spreken we over destination charging. Je verspilt geen tijd en kunt je weg, na verblijf of bezoek, met een volle accu vervolgen.
Smart Charging – Slim laden. De elektrische auto wordt op het meest optimale moment geladen, wanneer de kosten laag zijn en het aanbod van (duurzame) energie hoog.
Pluq vindt trouwens dat Smart Charging meer betekenenissen heeft: Ontdek de ware betekenis van Smart Charging
Bijladen – Het stroomniveau in de batterij aanvullen, zodat je in elk geval de afstand kan overbruggen die je nog moet rijden.
Load balancing – Dit is een specifieke toepassing van smart charging. Het is een techniek die de laadsnelheid aanpast aan het totale energieverbruik op een locatie; bijvoorbeeld van andere ladende voertuigen en/of activiteiten in het bedrijfspand.
Er zijn twee vormen van load balancing:
- Local load balancing. Op paalniveau wordt de beschikbare capaciteit (bijvoorbeeld 22kW)
verdeeld over twee (of meer) ladende EV’s. Hoe de stroom verdeeld wordt, is afhankelijk van de
laadsnelheden van de EV’s. De sturing vindt plaats in de laadpaal. - Dynamic load balancing. Door de ‘slimme meter’ op secondebasis uit te lezen, wordt het beschikbare vermogen verdeeld over alle plekken die om stroom vragen. De stroom gaat naar de plekken waar die het hardst nodig is. De beschikbare capaciteit wordt maximaal gebruikt.
Bufferen – Om piekbelastingen te voorkomen, kun je ook bufferen. Je maakt dan bijvoorbeeld gebruik van een extra externe batterij, die ervoor zorgt dat laadstations auto’s kunnen opladen, zonder dat het netwerk extra wordt belast.
Stekkers voor elektrisch laden
Stekkers zijn er in vele vormen, maten en kleuren. Wat is de standaard?
Type 1 – Deze stekker is beter bekend als de Yazaki-stekker. Het kleinood vindt zijn oorsprong in Japan en is ontworpen voor ‘normaal opladen’ via een AC-lader (11-22 kW).
Type 2 – De Mennekes stekker is de standaardstekker voor bijna alle elektrische auto’s die in NL rondrijden. De stekker is oorspronkelijk ontwikkeld voor de Duitse automerken en is geschikt voor 1-fase en 3-fase AC-laden en kan laadsnelheden tot 44 kW aan.
CHAdeMo stekker – De afkorting staat voor CHArge de MOve. De stekker wordt gebruikt bij DC-snelladers langs snelwegen en is doorgaans gekoppeld aan een vaste kabel.
CCS Combo – De CCS Combo stekker (Combined Charging System) is in feite een Type 2 stekker met daaronder twee extra pinnen. Deze pinnen zijn bedoeld voor het DC-snelladen. CCS groeit snel uit tot een nieuwe ‘standaard’. Steeds meer snellaadstations zijn zowel met een CHAdeMO als een CCS Combo aansluiting uitgerust. De stekker is inmiddels toe aan versie 2: CCS2.
NACS – North American Charging Standard is een nieuwe, compacte stekker waarmee Tesla een nieuwe standaard wil neerzetten en CCS2 van de troon probeert te stoten.
Van alles en meer over elektrisch rijden
RFID – Radio Frequency Identification. De technologie maakt het mogelijk om met een laadpas de stroomafgifte bij een laadstation te betalen. Ieder station (althans die van Pluq) is uitgerust met een RFID-lezer.
CPO – Charge Point Operator, ook wel laadpaal-provider genoemd. Een CPO regelt alle zaken rondom een laadstation. Van aanschaf tot installatie. Van onderhoud tot beheer en administratie.
CSP – Een Charge Service Provider is specialist op het gebied van laadpassen, – abonnementen en -diensten. Een CSP wordt ook wel een Electric Mobility Service Provider genoemd. Een Charge Point Operator (zoals Pluq) kan deze laadpas-diensten trouwens ook aanbieden.
CaaS – Charging as a Service. Alle kosten en risico’s van laadstations komen voor rekening van de aanbieder/provider. Van aankoop tot aanleg en van onderhoud tot beheer. Het CaaS-concept wordt uitgelegd in dit artikel: Charging as a Service (CaaS): kosteloze en stressvrije EV-laadoplossingen voor organisaties.
LiOn – Deze vier letters staan voor lithium-Ion en refereren aan de batterij waarmee de meeste elektrische auto’s zijn uitgerust.
Laadangst – Zijn er op mijn route genoeg laadstations om me naar mijn bestemming te brengen, zonder dat ik onderweg stilval? Deze gedachte doemt voornamelijk op bij lange buitenlandse ritten. Het laadnetwerk in Nederland houdt alle auto’s met een elektromotor momenteel (nog) mobiel.
ICEd – Een vorm van paniek en/of ergernis die zich voordoet wanneer een laadpunt wordt geblokkeerd door een voertuig met een verbrandingsmotor (ICE).
Laadplein – Meerdere laadpalen vormen al snel een zogenoemd laadplein. Een laadplein vergemakkelijkt slim laden en leidt tot efficiënt energiemanagement.
